De jong gestorven Willem Buytewech, bijgenaamd “geestige Willem”, was één der scheppers van een nieuw onderwerp voor de Hollandse schilderkunst: het voornaam gekleed gezelschap in een interieur dat zich daar vermaakt met kaartspelen, roken en drinken. Op dit voorbeeld van ca. 1620 bevinden zij zich waarschijnlijk in een herberg. Voor en achter de tafel zitten twee rijk en modieus geklede jongemannen, waarvan de een rookt en de ander drink. Soms is gedacht dat de waardin achter de tafel haar rechterhand uitsteekt naar de beurs van de nar of zot en ook het “gebedenboek van de duivel”. De dikke speelman heeft een foedraal aan zijn zij hangen waarin hij vier fluiten kan opbergen. De combinatie van muziek maken, modieuze kleding, roken en drinken heeft een moralistische strekking. De oudere generatie, die tegen de Spanjaarden vocht en typisch in het zwart gekleed ging, keurde zulk gedrag ook sterk af. Het schilderij werd aan het begin van de 20e eeuw gevonden bij het slopen van een kast. Er was toen van de hand van Buytewech geen enkel schilderij bekend, alleen gesigneerde tekeningen en prenten. Op één van de prenten komt precies dezelfde tafel voor als op ons schilderij. Zo konden ons schilderij en enkele zeer verwante andere als Buytewech herkend worden. Helaas is op ons stuk aan de bovenkant dwars door de landkaart heen een stuk van het schilderij verdwenen. De kaart is er een van de Zeventien Nederlandse Provinciën met het westen boven. Op de randen van de kaart zijn historische figuren en types in plaatselijke klederdracht weergegeven.

Meer over dit schilderij:
> Museum Bredius: Catalogus van de schilderijen en tekeningen